ทำไมรถกระบะ…ต้องใช้เครื่องดีเซล (Diesel) เบนซินไม่ได้เหรอ?

เนื่องจากรถกระบะเป็นรถที่ต้องใช้แรง ทั้งขนของ ขนคน จึงมีความจำเป็นที่ต้องใช้น้ำมันดีเซล เพราะแรงบิดเยอะกว่า แม้จะบรรทุกของหนักๆ ก็ไม่เปลืองน้ำมัน เรียกได้ว่ากินพอๆ กับขับรถเปล่าเลยครับ หากลองนำรถที่เติมเบนซินมาขนของ เชื่อได้เลยว่ากินน้ำมันหนักแน่ๆ ที่สำคัญเครื่องดีเซลจะทนกว่าเครื่องเบนซินครับ

คำถามแบบนี้เป็นที่คาใจสำหรับหลายๆ คนว่าทำไมรถกระบะจะต้องใช้เครื่องดีเซล ใช้เบนซินไม่ได้หรือ ก่อนอื่นเราต้องรู้จักสมรรถนะและโครงสร้างของเครื่องยนต์ทั้ง 2 ชนิดกันซะก่อน เริ่มด้วยเครื่องดีเซลกันเลย

เครื่องยนต์ดีเซล Diesel
เมื่อก่อนเครื่องยนต์ดีเซลจะมีขนาดใหญ่ น้ำหนักมาก จึงเหมาะกับการใช้งานที่หนักต่อเนื่องเป็นเวลานาน เครื่องดีเซลจึงอยู่ในรถใหญ่ๆ อย่างพวกรถบรรทุก รถกระบะ และด้วยขนาดของเครื่องที่ใหญ่ จึงค่อนข้างทนทานและไม่ต้องบำรุงรักษาอะไรเป็นพิเศษ แถมอายุการใช้งานก็ยาวนานอีกด้วย เพราะเครื่องดีเซลให้แรงบิดที่สูงกว่าเครื่องเบนซินมาก โดยเฉพาะในรอบต่ำ จึงเหมาะกับการบรรทุกที่ไม่เน้นความเร็ว ต่างกับเครื่องเบนซินที่จะให้แรงบิดสูงได้ที่รอบสูงเมื่อใช้เครื่องยนต์ที่ไม่จำเป็นต้องใช้รอบสูงนักอย่างเครื่องดีเซล การสึกหรอของเครื่องก็ต่ำกว่า อายุการใช้งานนานกว่า แต่ถ้าจะเอาเครื่องดีเซลมาใช้ในรถเก๋ง ก็ต้องปรับอัตราทดเกียร์ ทดเฟืองท้าย ให้เหมาะสมกับรถยนต์นั่ง ไม่ใช่งานบรรทุกของ แต่ก็มีเสียงเครื่องดังกว่า สั่นสะเทือนมากกว่า และราคาเครื่องก็แพงกว่าด้วย
แต่ทุกวันนี้ มีการปรับปรุงระบบฉีดเชื้อเพลิง และพัฒนาระบบเทอร์โบมากขึ้น จึงทำให้เครื่องดีเซลมีขนาดที่เล็กลง แต่ให้แรงม้าหรือรอบที่สูงขึ้น เช่น เครื่องคอมมอนเรล ที่อยู่ในรถกระบะหลายๆ รุ่น หลายๆ ยี่ห้อนั่นเอง



เครื่องยนต์เบนซิน Benzin
โครงสร้างเครื่องยนต์เบนซินนั้นจะมีขนาดที่เล็ก น้ำหนักเบา แรงระเบิดน้อยกว่าดีเซล แต่มีรอบการทำงานที่สูงกว่า จึงเหมาะที่จะนำมาใช้กับรถขนาดเล็ก เช่น รถยนต์นั่ง มอเตอร์ไซค์ หรือรถแข่งที่ต้องการการรอบสูงๆ เครื่องเบนซินนั้น มีความบอบบางกว่า เพราะมีโครงสร้างที่เบา จึงต้องบำรุงรักษามากเป็นพิเศษ เนื่องจากมีระบบไฟฟ้าเกี่ยวข้อง เช่น ระบบจุดระเบิดหัวเทียน ระบบฉีดน้ำมัน ทำให้ต้องระวังเรื่องความชื้นและน้ำอย่าให้เข้านะครับ

สมรรถนะเครื่องดีเซล
ถ้าเน้นพละกำลัง / บรรทุกของหนัก ดีเซลจะเหมาะกว่าเนื่องจาก

– แรงบิดที่เรียกใช้ได้แบบเหลือๆ โดยที่ไม่ต้อเร่งรอบเครื่องยนต์ให้สูง
– ประหยัดน้ำมันมากกว่า แน่นอนว่าในเมื่อไม่ต้องเร่งรอบเครื่องยนต์ให้สูงในการที่จะเรียกแรงบิดมาใช้งาน การสิ้นเปลืองน้ำมันก็น้อยลงด้วยเช่นกัน รถกระบะเครื่องดีเซลถึงแม้จะมีการบรรทุกของหนักก็สิ้นเปลืองน้ำมันพอๆ กับวิ่งรถเปล่าไม่ได้บรรทุกก็ไม่ต่างกันมาก แต่ถ้าลองเอาเครื่องเบนซิลมาบรรทุกของหนักนอกจากจะวิ่งไม่ค่อยออกแล้ว น้ำมันนี่ลดอย่างรวดเร็วเลยแน่นอน – ความแข็งแกร่งทนทานและบำรุงรักษาง่าย เครื่องยนต์ดีเซลมีการออกแบบมาให้มีความทนทานเพื่อรองรับการใช้งานบรรทุกของหรือใช้งานเชิงพาณิชย์ ในการบำรุงรักษาเครื่องยนต์ดีเซลก็ไม่มีอะไรยุ่งยากจุกจิกต่างกับเครื่องยนต์เบนซิน ส่วนข้อเสียของเครื่องยนต์ดีเซล คือ โครงสร้างเครื่องยนต์ที่มีขนาดใหญ่ การสั่นสะเทือนของเครื่องยนต์ขณะมีการทำงาน อัตราเร่งที่ไม่จี๊ดจ๊าดเท่าเครื่องยนต์เบนซินและเสียงเครื่องยนต์ที่ดังจนสังเกตได้ว่าเครื่องยนต์ทำงาน

จุดเด่นของเครื่องยนต์ดีเซล
คือ การที่มันมีพื้นฐานเรียบง่าย เพราะใช้เพียงแรงอัดเป็นตัวจุดระเบิดให้เกิดพลังงาน ในการขับเคลื่อนของเครื่องยนต์ หลักๆ คือ เน้นเรื่องการบีบอัดอากาศให้ร้อนในห้องเผาไหม้ ที่สำคัญคือไม่ต้องอาศัยการช่วยเหลือใดๆ เหมือนในเครื่องยนต์เบนซินที่ต้องใช้การจุดระเบิดจากชุดหัวเทียน เพราะฉะนั้นเครื่องยนต์ดีเซลจึงมีกำลังอัดที่ค่อนข้างสูงกว่า เครื่องยนต์เบนซินเกือบเท่าตัวเลยทีเดียว (ว่าง่ายๆ ก็คือ ดีเซลใช้น้ำมันเชื้อเพลิงน้อยกว่าในการทำให้เกิดแรงบิด ที่เท่ากันกับเครื่องเบนซิน) ด้วยสาเหตุนี้จึงสามารถตอบโจทย์ได้อย่างง่ายดายว่าทำไมดีเซลจึงบริโภคน้ำมันน้อยกว่าเบนซิน

จากอดีตจนปัจจุบัน
ในอดีตการออกแบบเครื่องยนต์ดีเซลนั่นมีขนาดใหญ่เพื่อความทนทาน เสียงดัง น้ำหนักเยอะ ซึ่งไม่เหมาะจะใส่ในรถยนต์นั่งหรือรถเก๋งแน่นอน แต่ด้วยเครื่องยนต์ดีเซลเป็นเครื่องยนต์ที่ให้แรงบิดสูงในรอบต่ำ ทำให้เกิดความประหยัดลดการสิ้นเปลืองน้ำมันเชื้อเพลิง ซึ่งสอดคล้องกับการดำเนินชีวิตของคนใช้รถในปัจจุบันที่เน้นความประหยัดมากกว่าความเร็ว แต่สามารถใช้งานรถยนต์ไปในทุกเส้นทาง ทุกวันนี้จึงมีการออกแบบและผลิตเครื่องยนต์ดีเซลที่มีแรงบิดสูง อัตราเร่งที่ดีขึ้นเทียบเท่าหรืออาจจะดีกว่ารถเก๋งเครื่องเบนซินบางรุ่นด้วยซ้ำ ทำให้ลืมภาพเครื่องยนต์ดีเซลต้องใช้งานกระบะบรรทุกไปได้เลย รวมถึงการออกแบบให้มีอุปกรณ์อำนวยความสะดวกที่เพียบพร้อมอยู่ภายในรถกระบะเครื่องดีเซลในปัจจุบัน ความดังของเสียงเครื่องยนต์ที่ลดลงมาก ความเงียบภายในห้องโดยสารซึ่งไม่ต่างกับเครื่องยนต์เบนซินเลยแม้แต่น้อย ในปัจจุบันรถยนต์บางค่ายก็มีการนำเครื่องยนต์ดีเซลที่มีการออกแบบให้เป็นบล็อกหรือขนาดเล็กลง ซีซีน้อยลง แต่ยังได้สมรรถนะแรงบิดที่ดีในรอบต่ำตามคอนเซ็ปต์เครื่องดีเซลมาอยู่ในรถยนต์นั่งหรือรถเก๋ง (ต่างประเทศมีการยอมรับมานานแล้ว) ออกสู่ตลาดบ้านเรามาบ้างแล้ว

เครื่องยนต์ดีเซลในปัจจุบัน
ปัจจุบันเครื่องยนต์ดีเซลมีดีเกินกว่าจะมองข้าม เพราะเทคโนโลยีที่เปลี่ยนแปลงไป ทำให้เครื่องยนต์ดีเซลมีประสิทธิภาพที่ดีขึ้นเป็นอย่างมาก พร้อมกับความประหยัดเชื้อเพลิงที่หน้าเหลือเชื่อ อัตราการบริโภคน้ำมันที่น้อยลงอย่างเห็นได้ชัด อีกประการที่สำคัญของเครื่องยนต์ดีเซล ที่ทำให้มีประสิทธิภาพมากกว่าเครื่องยนต์เบนซิน อยู่ที่ความเรียบง่ายไม่ซับซ้อนของระบบการทำงานเครื่องยนต์ ซึ่งพูดง่ายๆ ก็คือเหมือนเป็นการจุดระเบิดแบบธรรมชาตินั่นเอง ผ่านกระบวนการบีบอัดอากาศให้เกิดความร้อนจนเกิดการจุดระเบิดด้วยตัวเอง ไม่ต้องอาศัยระบบจุดระเบิดใดๆ เครื่องยนต์จึงมีความทนทาน แต่อย่างไรก็ตามวัสดุที่ใช้ในการสร้างเครื่องยนต์ดีเซล ต้องมีความแข็งแรงทนทานเป็นพิเศษ

สรุปข้อดีของเครื่องยนต์ดีเซล
เนื่องจากเครื่องยนต์ดีเซลมีการทำงานที่ไม่ซับซ้อนเอาซะเลย ทำให้มีค่าบำรุงรักษาเครื่องยนต์ที่ต่ำกว่าเครื่องยนต์จำพวกเบนซินอยู่มาก ลืมไปเลยสำหรับค่าใช้จ่ายกับพวกระบบวาล์วอัจฉริยะต่าง และระบบจุดระเบิดที่มีการทำงานที่ซับซ้อน การดูแลเครื่องยนต์ดีเซล ก็เพียงแค่ใช้น้ำมันเชื้อเพลิงที่มีคุณภาพ เปลี่ยนถ่ายน้ำมันเครื่อง และดูแลรักษาเครื่องยนต์ตามระยะที่กำหนด เพียงเท่านี้เครื่องยนต์ดีเซลก็จะอยู่กับเราไปนานแสนนานแล้วล่ะครับ…/ ช่างเค




ขอบคุณข้อมูล จาก ช่างเค มอเตอร์